با هر سطح تحصیلی و آمادگی که هستید، یک روش مطالعه خاص رو باید در پیش بگیرید. اینجا بهتون میگیم که با هر سطح آمادگی، چطوری باید درس شیمی رو برای آزمون سراسری گروه علوم تجربی مطالعه کنید.
این درس محبوب بعضیا و مغضوب بعضیاست. اونایی که شیمی رو می فهمند، بدون شک عاشقش میشن و عشق به شیمی حتی اونا رو از پزشکی منصرف می کنه و می بره سراغ داروسازی یا خود رشته شیمی. از نظر بعضی، این درس فوق العاده ترین علم در دنیا محسوب میشه و از نظر بعضیا یه درس مزخرفه که فقط استثنا داره و غلظت و الکترون. پس نکته در عشق یا تنفر نسبت به این درس، در فهم اونه. هر کسی از ظن خود شد یار من ....... از درون من نجست اسرار من. اونی که ذات شیمی رو می فهمه کار چندان سختی با این درس نخواهد داشت و اونی که نمی فهمه کلی مشکل داره. متن کامل در ادامه مطلب...
بعد از این مقدمه بریم سراغ حل معمای چگونگی خوندن شیمی. بالا درباره مفهومی خوندن شیمی توضیح دادم ولی باید بگم شیمی حفظی هم هست. مثلاً جدول تناوبی با اون همه عنصر و با اون همه ویژگی فهمیدنی نیست و باید انقدر تکرار بشه که حفظ بشید. خیلیا جدول تناوبی رو حفظ می کنند که با قاطعیت می گم کار غلطیه. باید در دل حل مسئله، جدول رو ملکه ذهنت کنی. وقتی 20 تا تست از روند تناوبی هالوژن ها حل کنی تا یکی بگه "ف" تو می گی فلوئور، کلر، برم، ید.
همین اول باید بگم که شیمی به سه بخش تقسیم میشه: حفظی، مفهومی-تکراری، مسئله. بخشهای حفظی فقط حفظ کردن و دقت در ارتباط دادن حفظیات به هم و در نهایت یکپارچه سازی حفظیات رو می طلبه. بخش مفهومی-تکراری، نیازمند تحلیل و تکرار در مهارت پیدا کردن در پیاده سازی مفهومه. مسائل هم که تکلیفشون مشخصه. باید تکنیک تشخیص مجهول و روش رسیدن به مجهول رو پیدا کنی. این که چرا می گم تکنیک تشخیص مجهول؟ به خاطر اینه که تو مسائل شیمی بچه ها سر در گمن که بالاخره این مسئله PH رو می خواد؟ وزن رو می خواد؟ مول رو می خواد؟ درصد خلوص رو می خواد؟ بالاخره چی رو می خواد؟ کلید حل 90 درصد مسائل شیمی درک مفهوم مول هست و هر کسی این رو بفهمه، تمامی مسائل شیمی رو می تونه تجزیه تحلیل و حل بکنه.
کسانی که عاشق این درس هستند و این درس رو درک می کنند، باید این کار رو انجام بدن تا شیمی رو صد بزنند.
داخل کتاب باید، سه نوع عبارت رو بغل جملات یا پاراگراف علامت گذاری کنند و البته با سه رنگ مختلف. "ح" برای حفظی بودن اون خط یا پاراگراف. عبارت "مت" برای مفهومی-تکراری ها. عبارت "مس" رو برای مسئله ها. این افراد چون مسلط به درس شیمی هستند، دیگه نیازی نیست اول یک دور فصل رو بخونند و بعد این عبارتها رو علامت گذاری کنند. این افراد از همون اول می تونند با این علامتگذاری جلو برن. نکته بعدی این که شروع کنند به حفظ کردن حفظی ها و حل کردن چند تا مسئله. بعد برن سراغ تست زنی. از طریق تستها به نکات بیشتری پی می برند و باید این نکات رو توی کتاب یادداشت کنند و ترجیحاً در بخشهای مربوطه. نکات حفظی جدا، نکات مفهومی جدا. به نکات مسئله کاری نداشته باشید. برای نکات مسئله باید یک دفتر جداگانه داشته باشید. این روند رو ادامه بدید تا تمام تستها و کتب تموم بشن. از اینجا به بعد وارد فاز جدیدی می شید. حالا باید هر درس رو به تفکیک بخونید. مثلاً تو فصل اول باید ابتدا حفظی ها رو بخونید با نکات یادداشت شده و بعد مفهومی- تکراری ها رو و در نهایت مسئله حل کنید. همه چی رو از صفر شروع نکنید که یه دونه حفظی بخونید و یه دونه مفهومی و یه دونه مسئله حل کنید. مجزا کار کنید. این تکنیک به شما کمک می کنه تا تو خود آزمون هم مغزتون تفکیکی کار کنه و اول حفظی ها رو بزنید و بعد مفهومی ها رو و در آخر مسائل رو. در مورد شیمی مرور بسیار اهمیت داره به خصوص درباره مطالب حفظی و مفهومی. درباره مسائل هم باید انقدر مسئله حل کنید تا دستتون راه بیفته. مثلاً یکی از مشکلات بچه ها تو آرایش الکترونی اینه که برای محاسبه اعداد کوآنتومی و ظرفیت یونها و عناصر می شینن آرایش الکترونی رو می کشن و بعد به استخراج جواب مسئله می رسند. شما اونقدر باید این مفهوم رو در تستها تکرار کرده باشید، تا به محض اینکه اون عنصر و یون رو دیدید، بفهمید چی به چیه. نه این که سر جلسه وقتتون رو روی آنالیز آرایش الکترونیش بذارید. این فقط با مرور و تست زنی امکان پذیره.در برنامه ریزی برای این دسته از داوطلبان در ابتدا مشکل مرور های متوالی رو حل می کنیم و بعد از این کار بر روی تست زنی و استخراج نکات بیشتر کار می کنیم. اونقدر مرور و تست زنی انجام میشه تا در کمترین زمان ممکنه همه تستهای شیمی رو جواب بدید.داوطلب در حال تسلط بر مبحث سینتیک هست که این کار رو با تست زنی مکرر داره انجام می ده.
کسانی که از این درس متنفرند و نمی دونند باید چیکار کنند و اصطلاحاً اصلاً ذات این درس رو نفهمیدند.
این افراد باید در گام اول کل فصل رو یک دور بخونند و سعی کنند که بفهمند. بعد از این کار، باید علامتگذاری رو انجام بدن. بعد برن سراغ تستها و علامتگذاری های خودشونو اصلاح کنند. چون به احتمال زیاد در علامتگذاریها چندان دقیق و صحیح عمل نکردند. بعدش باید مجدد تستها رو بزنند و نکات تستی رو تو همون کتاب یادداشت کنند. این افراد هم باید دفتر جداگونه ای برای مسائل داشته باشند؛ ولی تفاوت دفتر اینها با آدمهایی که تو این درس قوی هستند در اینه که این افراد باید برای نکاتی که یادداشت می کنند حتماً مثال هم ذکر کنند و یا اگه وقتشو ندارند، شماره مثال یا تمرین کتاب و یا تستی که نکته رو ازش درآوردند رو بنویسند چون که به شدت نیاز میشه که برن و بفهمند که چرا چنین نکته ای رو نوشتند. این افراد بهتره اول حفظی ها رو استاد بشن و بعد از این که خیالشون از بابت حفظی ها راحت شد، برای مفهومی ها تا می تونند تستها رو تکرار کنند تا اون مفهوم رو یاد بگیرند یا لااقل ملکه ذهنشون بشه. درباره مسائل هم سعی کنند اول مسائل پیش پا افتاده رو حل کنند و بعد که تو اونها ماهر شدند، سطح مسئله ای خودشونو ارتقا بدن. اگر این افراد یک زمان دو ساله رو برای شیمی بذارن به جرأت میشه گفت که می تونند صد بزنند؛ ولی اگه سال آخر به فکرش افتادند باید مرحله به مرحله جلو برن، همونطور که گفته شد، و تا هر مرحله ای رسیدند این کارو انجام بدن. شاید نرسند تمام مراحل رو پیاده سازی کنند، بنابراین باید سعی کنند تا مراحل قبلی که مسلط شدند رو مرور کنند. مرور مراحل قبل خیلی مهم تر از رفتن به مرحله بعده. البته این افراد اگه یک معلم خوب هم گیرشون بیاد می تونند مراحل رو کوتاهتر کنند و همه مراحل رو انجام بدن. اینها حتی اگه معلم هم گرفتند باید باز هم کلی تست بزنند.در برنامه ریزی با چنین منطق مستحکمی مشکل شیمی بچه ها رو حل می کنیم و با مرورهای بی نهایت اونها رو به بالاترین درصد ممکنه می رسونیم.